Nederland moet van het gas af. De hoge gasprijzen maken dat nog eens extra duidelijk. Maar verandering gaat langzaam. Terwijl we juist sneller moeten. De gebouwde omgeving moet grote stappen maken om het Parijsakkoord te halen. Een hybride warmtepomp maakt dat makkelijker. Deze kan namelijk als tussenstap gelden tussen aardgas en elektrisch. Daarom wordt de hybride warmtepomp gezien als de duurzame bouwontwikkeling van het jaar.

Wat is een hybride warmtepomp?

De hybride warmtepomp is inmiddels zo groot als een (plastic) schoenendoos, en wordt naast de cv-ketel geplaatst. Als het huis alleen verwarmd moet worden, slaat de warmtepomp aan. Als er warm water nodig is of de temperatuur buiten onder de 4 graden Celsius duikt, gaat de cv-ketel zelf aan het werk. Vandaar de naam hybride. Deze combinatie zorgt voor 70 procent minder gasverbruik in een woning. 

Hoe werkt een hybride warmtepomp?

Denk aan een auto: die rijdt deels op de accu, deels op brandstof. Een hybride warmtepomp werkt op elektriciteit, opgehaald met wind uit de buitenlucht. De pomp bestaat uit twee onderdelen: een binnen- en een buitenpomp. Het binnen-deel is het kastje dat naast de cv-ketel hangt. Daarnaast staat er nog een zogeheten unit buiten. De laatste onttrekt energie aan de buitenlucht. Ook als het koud is. 

De hybride warmtepomp kan het hele jaar de woning verwarmen of koelen. Als er te weinig energie uit de buitenlucht kan worden gehaald springt de cv-ketel bij. Dat gebeurt ook als de piekbelasting te hoog is. Het voordeel van de hybride variant is dat deze ook werkt in redelijk geïsoleerde huizen. Dat geldt niet voor de volledige warmtepomp.

Wanneer zet je de hybride warmtepomp in?

Om de klimaatdoelstellingen te behalen, moeten we van het fossiele gas af en overstappen op duurzame energie. Dat is energie gemaakt van wind en zon en alle andere natuurlijke stromen die steeds opnieuw op te wekken zijn. Het vereist een systemische verandering in huis, want Nederlandse huizen hebben sinds de kachels en geisers, een cv-ketel die draait op gas. Maar gas is fossiel, eindig en op het moment heel erg duur. 

De hybride warmtepomp is een technische tussenstap om de overstap naar elektrisch verwarmen te maken. Uiteindelijk zouden we moeten overstappen naar de 100 procent elektrische warmtepomp. Wel zijn er een aantal randvoorwaarden. Wie geheel gasloos wil verwarmen, dient het hele huis goed te isoleren. Want een warmtepomp brengt met alleen elektrische verwarming niet altijd genoeg warmte binnen om de radiotoren bijvoorbeeld op te warmen. De hybride warmtepomp gebruikt daarvoor nog de cv-ketel als steun in de rug.

Wat kost een hybride warmtepomp?

Een warmtepomp is een investering van tussen de 4.000 en 7.000 euro. Maar er is subsidie voor vanuit de overheid. Die subsidie is sinds 1 januari verhoogd naar 2.500 euro. Daarnaast is bijvoorbeeld het bedrijf Remeha bezig met een financieringsmodel waarmee je met een werkgever voor een warmtepomp kunt sparen. Dat gaat via een employee benefit model. Dit concept wordt uitgevoerd door HAAS heat, wat staat voor Heating As A Service. Je kunt met vrije dagen of via je brutosalaris sparen voor een warmtepomp. 

Ook zijn er hybride warmtepompen te huur. Daarbij kunnen consumenten het huurbedrag terugverdienen op de stookkosten. De overheid stimuleert duurzame energieoplossingen bij zowel ondernemers als particulieren via de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE). Daar is een budget beschikbaar van 220 miljoen euro voor zonneboilers, (hybride) warmtepompen, isolatiemaatregelen en aansluitingen op een warmtenet. Voorwaarde is wel dat de warmtepomp nieuw moet zijn. Ook voor zakelijke gebruikers, heeft de overheid subsidie.

Wat levert een warmtepomp op?

De Consumentenbond berekende eerder al dat je 200 tot 300 euro kunt besparen met een hybride warmtepomp. Een interessante optie dus gezien de stijgende gasprijzen. Wat het behalve een lagere energierekening oplevert, is een grotere bijdrage aan het verlagen van de CO2-uitstoot. Eerder al stelden Techniek Nederland, Natuur & Milieu en Netbeheer Nederland dat er tot 2030 1 tot 2 miljoen hybride warmtepompen worden geïnstalleerd. 

Dit zou een besparing opleveren van 1,3 tot 2,6 megaton CO2. Zo’n besparing is een substantiële bijdrage aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord en de aangescherpte CO2-eisen van 55 procent van de Europese Unie. Maar liefst 13 procent van de totale CO2-uitstoot in Nederland is toe te schrijven aan de gebouwde omgeving, waarvan het merendeel (80 procent) voor verwarming.

Wat is de toekomst van de hybride warmtepomp?

Omdat de warmtepomp wordt ingezet voor het verlagen van de CO2-uitstoot, is het van belang om niet alleen het huis te verwarmen (de actie) maar ook om huizen te isoleren (de preventie). Het is zonde als warmte door een tochtig huis direct weer naar buiten vliegt. Een andere uitdaging is het personeel. Nederland staat voor een grote opgave om de gebouwde sector te verduurzamen. 

Om de miljoenen hybride warmtepompen te installeren en de CO2 daadwerkelijk te verlagen, zijn flinke aantallen handjes nodig. Vooral technische handjes. Juist het tekort aan dat personeel wordt een grote uitdaging. Het UWV analyseerde deze week welke vakmensen er nodig zijn om de gestelde klimaatdoelen voor de gebouwde omgeving te behalen. In totaal gaat het om 45 verschillende beroepen. In het eerste kwartaal van 2021 stonden er 46.000 vacatures uit. Om deze cijfers een gezicht te geven: het zijn vooral monteurs die nodig zijn voor isolatie, zonnepanelen en warmtenetten.

Bron: Change inc.